SGK Genelgesi 2022/11 – 2011/13 Sayılı Genelge

SGK Genelgesi 2022/11

T.C.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

Sayı: E-71582837-206.05.99-47692443

Tarih: 21.06.2022

Konu: 2011/13 Sayılı Genelge

GENELGE

2022/11

ÖZET:

İhale konusu işler ile özel nitelikteki inşaat işyerlerinden özetle ilişiksiz belgesi verilmesine konusu işlerle ilgili olarak yapılan asgari işçilik uygulamalarında aşağıda belirtilen değişiklikler yapıldı.

1) Asgari işçilik hesaplaması sonucu hesaplanan ve ödenmesi için işverene tebliğ edilen borcun tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde ödenmemesi, hesaplanan borca değişik nedenlerden dolayı itiraz edilmesi halinde söz konusu iş müfettiş incelemesine tabi tutularak rapora bağlanacak, rapora göre fark işçilik tespit edilmezse ilişiksizlik belgesi verilecek, fark işçilik tespit edilirse 1 ay içerisinde ödenmek üzere işverene tebliğ edilecektir.

2) Savunma, güvenlik veya istihbarat alanları ile ilişkili olduğuna veya gizlilik içinde yürütülmesi gerektiğine Cumhurbaşkanı veya ilgili bakanlık tarafından karar verilen veya mevzuatı uyarınca sözleşmenin yürütülmesi sırasında özel güvenlik tedbirleri alınması gereken veya devlet güvenliğine ilişkin temel menfaatlerin korunmasını gerektiren hallerle ilgili olan mal ve hizmet alımları ile yapım işleri dolayısıyla asgari işçilik değerlendirmesi yapılmayacaktır.

3) İhale sözleşme veya şartnamesinde ihale konusu işte çalışacak kişi/gün sayısının belli olması halinde, ihale konusu işte çalıştırılması gereken kişi/gün sayısı kadar SGK’ ya bildirim yapıldığının anlaşılması halinde incelemeye gidilmeksizin SGK’ya borcunun da bulunmaması halinde ilişkisizlik belgesi verilecektir.

4) İhale sözleşme veya şartnamesinde ihale konusu işte çalışacak kişi/gün sayısının belli olmaması halinde, ihale konusu işin yapıldığı süre zarfında devamlı mahiyetteki işyerinden SGK’ ya bildirilmiş olan sigorta primine esas kazanç tutarı, ihale konusu işte kimlerin çalıştığının ihale makamınca SGK’ya ismen bildirilmesi halinde ise sadece bu kişilerin kazançları SGK’ya bildirilmiş kazanç tutarı olarak dikkate alınarak, araştırma işlemi yapılacak araştırma işlemi sonucunda, ihale konusu işin yapıldığı dönemde SGK’ya yeterli işçilik bildiriminde bulunulduğunun anlaşılması halinde, denetim elemanı incelemesine gönderilmeksizin ihale konusu işin yapıldığı döneme ilişkin borcunun da bulunmaması halinde işverene ilişiksizlik belgesi verilecektir.

5) Defter ve belge tutmakla yükümlü olmayan işverenlerce yapılan bina tamirat, tadilat, tesisat, güçlendirme ve yıkım işlerinde, işverenin SGK’ya borcu bulunmaması, ihbar, şüphe veya şikâyetin olmaması halinde araştırma işlemi yapılmayacaktır.

6) Ruhsata tabi olan tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işlerde söz konusu işlerin ilave m² artışı ihtiva etmemesi halinde, yapılan işin maliyetine yapılan işin asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle araştırma işlemi yapılacaktır. Yapılan tadilatın metrekaresinin ruhsatta belirtilmemesi veya yazı ile bildirilmemesi halinde, keşif bedeli, yapı denetim firması tarafından bildirilen maliyet bedeli üzerinden araştırma işlemi yapılacaktır. Maliyet bedelinin tespit edilememesi halinde, maliyet bedeli yapılacak denetim sonucunda tespit edilerek araştırma işlemi yapılacaktır. Defter ve belge tutmakla yükümlü olmayan işverenlerce yapılan, ruhsata tabi olan veya olmayan bina tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işler için SGK’ya borcu olmaması, ihbar, şüphe veya şikâyetin bulunmaması halinde işyeri dosyası tasfiye edilecek, ihbar, şüphe veya şikâyet bulunması halinde ise müfettiş veya sosyal güvenlik denetmeni marifetiyle inceleme yapılarak düzenlenecek rapora göre işlemler tamamlanacaktır.

7) SGK’ ya tescil edilmemiş veya tescil edilmiş olmakla birlikte işçilik bildiriminde bulunulmamış olan ihale konusu işler ile özel nitelikteki bina inşaatı işyerlerinde asgari işçilik oranında eksiltme yapılmadan araştırma işlemi yapılacaktır.

8) İşverenlerden biten bir binanın bağımsız bölümlerini satın alanlar, bunu kanıtlamaları kaydıyla ve istekleri halinde, satın alınan bağımsız bölüme düşen cari prim tutarı ile asgari işçilik tutarını ödeme tarihine kadar hesaplanacak gecikme zamları ile birlikte ödemeleri halinde bağımsız bölüme ilişkin olarak ilişiksizlik belgesi alabileceklerdir.

9) Tek yapı ruhsatı ile birden fazla blok inşaatı yapılması ve işverence talep edilmesi halinde, bitirilen her bir blok için ayrı asgari işçilik araştırma işlemi yapılarak her bir blok için ayrı ilişiksizlik belgesi alınabilecektir.

10) İhale konusu işler ile özel nitelikteki inşaat işyerlerinden yapılan araştırma işlemi sonucunda tespit edilen ve SGK’ya bildirilmediği anlaşılan asgari işçilik miktarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, aksine bir tespit olmaması hâlinde, faaliyet süresinin son ayına mal edilerek tahakkuk ettirilmek suretiyle gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmek üzere işverene tebliğ edilecek, işverence borcun tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi veya itirazda bulunulmaması halinde borç kesinleşecek ve işlemler sonuçlandırılacaktır. SGK’nın Sosyal Güvenlik Müfettişlerince/serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirlerce yapılan tespitlere istinaden tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde itiraz edilmemesi halinde borç kesinleşecektir. (TÜRMOB)

İlişiksizlik belgesi verilmesi iş ve işlemlerine ilişkin 4.2.2011 tarihli ve 2011/13 sayılı Genelgenin yayımından sonra gerek mevzuatta yapılan düzenlemeler gerekse ünitelerimizce uygulamada yaşanan tereddütlerle ilgili olarak söz konusu Genelgede yapılan değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.

4.2.2011 tarihli ve 2011/13 sayılı Genelgenin;

1– Muhtelif bölümlerinde yer alan “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı” ibareleri “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı” şeklinde değiştirilmiştir.

2– “2.9” numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

2.9- Tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde belirlenen tutarın ödenmemesi, ünitece hesaplanan borca işverence faturalı işçilik ödemeleri, fatura mukabili iş yaptırılması, işin kısmen devamlı işyeri sigortalıları ile yapılması veya Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamı dışındaki kişilerin çalışması nedeniyle itiraz edilmesi halinde söz konusu iş incelenmek üzere Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına gönderilir. İşyeri kayıt ve belgelerinin incelemeye ibrazından itibaren müfettiş tarafından 3 ay içerisinde rapor düzenlenerek ilgili üniteye gönderilir. İlgili ünitece Müfettiş Raporu 15 gün içerisinde incelenerek; fark işçilik tespit edilmezse ilişiksizlik belgesi verilir. Fark işçilik tespit edilirse 1 ay içerisinde ödenmek üzere işverene tebliğ edilir.

3- “3.5” numaralı bendinden sonra gelmek üzere aşağıda belirtilen “3.6” numaralı bent eklenmiştir.

3.6- 4.1.2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü maddesinin (b) bendinde belirtilen; savunma, güvenlik veya istihbarat alanları ile ilişkili olduğuna veya gizlilik içinde yürütülmesi gerektiğine Cumhurbaşkanı veya ilgili bakanlık tarafından karar verilen veya mevzuatı uyarınca sözleşmenin yürütülmesi sırasında özel güvenlik tedbirleri alınması gereken veya devlet güvenliğine ilişkin temel menfaatlerin korunmasını gerektiren hallerle ilgili olan mal ve hizmet alımları ile yapım işleri dolayısıyla asgari işçilik değerlendirmesi yapılmaz.

4- “4.2- İhale konusu işte çalışacak kişi/gün sayısının belli olduğu işler” başlıklı bölümünün birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

İhale sözleşme veya şartnamesinde ihale konusu işte çalışacak kişi/gün sayısının belli olması halinde, ihale konusu işte çalıştırılması gereken kişi/gün sayısı kadar Kuruma bildirim yapıldığının anlaşılması halinde, ihale konusu işin devamlı mahiyetteki işyeri sigortalıları ile yapılıp yapılmadığının tespiti için ayrıca denetim elemanı incelemesine gidilmeyecek, işverenin ihale konusu işin yapıldığı döneme ilişkin olarak Kuruma borcunun da bulunmaması halinde ilişkisizlik belgesi verilecektir.

5- “4.3- İhale konusu işte çalışacak kişi/gün sayısının belli olmadığı işler” başlıklı bölümünün birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

İhale sözleşme veya şartnamesinde ihale konusu işte çalışacak kişi/gün sayısının belli olmaması halinde, ihale konusu işin yapıldığı süre zarfında devamlı mahiyetteki işyerinden Kuruma bildirilmiş olan sigorta primine esas kazanç tutarı, ihale konusu işte kimlerin çalıştığının ihale makamınca Kuruma ismen bildirilmesi halinde ise sadece bu kişilerin kazançları Kuruma bildirilmiş kazanç tutarı olarak dikkate alınarak, bildirilmesi gereken sigorta primine esas kazanç tutarının altında olup olmadığı geçici mahiyetteki işyeri dosyalarındaki araştırma işleminde olduğu gibi araştırılacak, bu şekilde yapılacak araştırma işlemi sonucunda, ihale konusu işin yapıldığı dönemde Kuruma yeterli işçilik bildiriminde bulunulduğunun anlaşılması halinde, denetim elemanı incelemesine gönderilmeksizin ihale konusu işin yapıldığı döneme ilişkin borcunun da bulunmaması halinde işverene ilişiksizlik belgesi verilecektir.

6- “6.4” numaralı bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

7- “6.8” numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

6.8- Tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işler için araştırma işlemi

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 111 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasında, defter ve belge tutma yükümlülüğü bulunmayan işverenler tarafından yapılan ve ihale konusu olmayan bina tamirat, tadilat, tesisat, güçlendirme ve yıkım işlerinde araştırma işlemi yapılmayacağı öngörülmüştür.

Buna göre, defter ve belge tutmakla yükümlü olmayan işverenlerce yapılan bina tamirat, tadilat, tesisat, güçlendirme ve yıkım işlerinde, işverenin Kuruma borcu bulunmaması, ihbar, şüphe veya şikâyetin olmaması halinde araştırma işlemi yapılmaksızın işyeri dosyasının kanun kapsamından çıkarılması/İZ işleminin yapılması gerekmektedir.

6.8.1- Defter ve belge tutmakla yükümlü olan işverenler tarafından yapılan ve ruhsata tabi olan tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işler için araştırma işlemi

Ruhsata tabi olan tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işlerde söz konusu işlerin ilave m2 artışı ihtiva etmemesi halinde, bu tür işler için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca birim metre kare maliyet bedeli yayımlanmamış olduğundan, öncelikle yapılan işin maliyetinin tespit edilmesi ve sonrasında bu maliyete yapılan işin asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle yapılacak araştırma işleminin sonucuna göre ilişiksizlik belgesi verilmesi gerekmektedir.

Bu tür işlerde işveren tarafından yeterli işçilik bildirilmiş olup olmadığının tespitine ilişkin araştırmaya esas işin maliyeti; Ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından yapılan tadilatın metrekaresinin ruhsatta belirtilmesi veya yazı ile bildirilmesi şartıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yayımlanan Mimarlık Ve Mühendislik Hizmet Bedellerinin Hesabında Kullanılacak Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkında Tebliğ’de belirtilen birim maliyet bedeli esas alınarak hesaplanacaktır.

Ruhsat vermeye yetkili merciden alınan güçlendirme/tadilat ruhsatlarında, yapılan tadilatın metrekaresinin ruhsatta belirtilmemesi veya yazı ile bildirilmemesi halinde, tadilat konusu iş için hesaplanan keşif bedelinin belirlenip belirlenmediğinin kontrol edilmesi, ruhsatta keşif bedelinin bulunması durumunda keşif bedeli üzerinden, bulunmaması durumunda ise ilgili idareden keşif bedelinin hesaplanıp hesaplanmadığının istenilerek bildirilen keşif bedeli üzerinden, tadilat işinin yapı denetimine tabi olması halinde, bahse konu iş için maliyet bedelinin belirlenip belirlenmediğinin işi üstlenen yapı denetim firmasından istenilmesi ve firma tarafından bildirilen maliyet bedeli üzerinden araştırma işlemi yapılması gerekmektedir.

Yukarıda açıklandığı şekilde maliyet bedelinin tespit edilememesi halinde, konunun sosyal güvenlik denetmenliğine intikal ettirilmesi, sosyal güvenlik denetmeni tarafından düzenlenen raporda tespit edilen maliyet bedeli üzerinden araştırma işlemi yapılması gerekmektedir.

6.8.2- Defter ve belge tutmakla yükümlü olan işverenlerce yapılan ve ruhsata tabi olmayan tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işler için araştırma işlemi

Defter ve belge tutmakla yükümlü olan işverenlerce yapılan ancak ruhsata tabi olmayan tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işlerde maliyet bedelinin tespit edilmesi amacıyla konunun sosyal güvenlik denetmenliğine intikal ettirilmesi ve sosyal güvenlik denetmeni tarafından düzenlenen raporda tespit edilen maliyet bedeli üzerinden araştırma işlemi yapılması gerekmektedir.

6.8.3- Defter ve belge tutmakla yükümlü olmayan işverenlerce yapılan ve ruhsata tabi olan veya olmayan tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işler için araştırma işlemi

Kurumca aksine bir tespit olmaması halinde, defter ve belge tutmakla yükümlü olmayan işverenlerce yapılan, ruhsata tabi olan veya olmayan bina tadilat, tamirat, tesisat ve benzeri işler için Kuruma borcu olmaması, ihbar, şüphe veya şikâyetin bulunmaması halinde işyeri dosyasının tasfiye edilmesi; ihbar, şüphe veya şikâyet bulunması halinde ise müfettiş veya sosyal güvenlik denetmeni marifetiyle incelenmesi istenilerek düzenlenecek rapor sonucuna göre işlem yapılması gerekmektedir.

8- “7.1” numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

7.1- Tescil edilmemiş veya tescil edilmiş olmakla birlikte işçilik bildiriminde bulunulmaması halinde yapılacak işlemler

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 112 nci maddesinde, tescil edilmemiş veya tescil edilmiş olmakla birlikte işçilik bildiriminde bulunulmamış olan ihale konusu işler ile özel nitelikteki bina inşaatı işyerlerinde, işin başlangıç ve bitiş tarihleri, ilgili idarelerden alınacak belgelerle tespit edilerek işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespitine ilişkin araştırma işleminin ünitece yapılacağı, ünitelerce bu nitelikteki işyerlerinde yapılan araştırma işleminde esas alınan asgari işçilik oranında eksiltme yapılmayacağı, belirtilmiştir.

Buna göre, gerek ihale konusu gerekse özel nitelikteki inşaat işyerlerinden dolayı işin başlayıp bittiği tarihler üzerinde durulmaksızın, söz konusu yönetmelik maddesinin yayımlandığı tarih itibariyle ön değerlendirme/araştırma işlemi henüz yapılmamış olan işyerleri hakkında, ünitece araştırma işleminin yapılmasına imkan veren bilgilerin/belgelerin (başlama-bitiş tarihleri, ihale konusu işe ait istihkak tutarı, işe ait asgari işçilik oranı, inşaatın yüzölçümü, yapı sınıf veya grubu gibi bilgiler) öncelikle resmi makamlarla yapılacak yazışmalar sonucu alınmış olan bilgi/belgelere göre, özel nitelikteki inşaatlarda da metrekare ayrımı yapılmaksızın asgari işçilik oranında eksiltme yapılmadan araştırma işlemi yapılacaktır.

Öte yandan, gerek ihale konusu gerekse özel nitelikteki inşaat işyerinin tescil edilmemesi durumunda, aksine bir tespit yoksa işverenden sigortalı işe giriş ve sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile aylık prim ve hizmet belgesi istenilmemesi, bu belgelerden dolayı idari para cezası uygulanmaması ancak işyeri bildirgesinin yasal süresinde verilmemesi nedeniyle idari para cezası uygulanması gerekmektedir.

Araştırma işlemi sonucunda tespit edilen fark işçilik tutarı faaliyetin son ayına mal edilerek işverene tebliğ edilecektir. İşverence borcun tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde itiraz edilmemesi halinde, borç kesinleşerek işlemler sonuçlandırılacaktır.

9- “9.4” numaralı bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

10- “9.17.3”, “9.18”, “9.18.1”, “9.18.2”, “9.18.2.1”, “9.18.2.2”, “9.18.3”, “9.18.4”, 9.18.4.2″,” ‘9.18.5″, ” 9.18.6″, “9.18.6.1” ve “9.18.6.2” bentleri yürürlükten kaldırılmıştır.

11- “9.19” numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

9.19.1- Biten bir binanın bağımsız bölümlerinin satın alınması

İşverenlerden, biten bir binanın bağımsız bölümlerini satın alan bazı kişiler, işveren konumunda olmamalarına karşılık satın aldıkları bölümler için yapı kullanma izin belgesi alabilmek amacıyla Kurumumuza başvurarak ilişiksizlik belgesi istemekte, ancak işveren konumunda olmamalarına ve işverenin Kuruma borçlu bulunmasına bağlı olarak, bunlara ilişiksizlik belgesi verilmediğinden bu kişilerin mağdur oldukları görülmektedir.

Bu kişilerin mağdur olmaması ve ayrıca işverenlerin inşaat işyerlerinden dolayı Kurumumuza olan prim borçlarının kısmen de olsa tahsiline olanak sağlanması açısından, işverenlerden biten bir binanın bağımsız bölümlerini satın alanlara, bunu kanıtlamaları kaydıyla ve istekleri halinde, ilişiksizlik belgesi verilebilmesi uygun görülmüştür.

Ancak, bunun için ödeme tarihine kadar hesaplanacak gecikme zamları ile birlikte hem prim borcunun, hem de araştırma işlemi sonucunda hesaplanan fark işçilik tutarının, satın alınan bağımsız bölüme düşen kısmının, ilişiksizlik belgesi isteyen kişilerce işveren nam ve hesabına ödenmiş olması gerekmektedir.

Söz konusu tutarların satın alınan bağımsız bölüme düşen kısmı ise, prim borcu için ayrı, varsa fark işçilik tutarı için ayrı olmak üzere, bunlara ilişkin tutarların yapının tüm alanına bölünmesiyle çıkan rakamın bağımsız bölümün alanı ile çarpılması sonucu bulunacaktır.

Öte yandan, buna göre verilecek ilişiksizlik belgelerinde, belgenin tüm inşaatı kapsamadığı ve inşaatın hangi bölümü ve ne kadarlık kısmı için verildiği mutlaka belirtilmelidir.

9.19.2- 3194 sayılı İmar Kanununun 28 inci maddesinin 10 uncu fıkrası uyarınca, yapının müteahhidi olmayan yapı sahiplerinin talebi üzerine Kurumumuzdan “borcu yoktur yazısı” aranmaksızın iskan ruhsatı veren ilgililer hakkında, 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin beşinci fıkrası kapsamında işlem yapılmayacaktır.

9.19.3- Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi veya İnşaat Yapım Sözleşmesine istinaden tescili yapılmış ancak tamamı ikmal edilmemiş inşaatın bağımsız bölümlerinden yer satın alanların, inşaatın yapılmayan kısımlarının tam tespitinin yapılmış olması kaydıyla, tescil edilen ilk dosyadan inşaatın yapılan kısımla ilgili hesap edilecek prim borcu ile fark işçilik borçlarının hissesi oranında ve daha sonra adına tescil edilen inşaatın kalan kısımlarına ait prim ve fark prim borçlarının ödenmesi kaydıyla ilişiksizlik belgesi verilir.

9.19.4- Tek yapı ruhsatı ile birden fazla blok inşaatı yapılması ve işverence talep edilmesi halinde, bitirilen her bir blok için ayrı asgari işçilik araştırma işlemi yapılabilir ve her bir blok için ayrı ilişiksizlik belgesi verilebilir. Bu durumda özel nitelikteki inşaatın tamamı bitirildiğinde ayrıca inşaatın yapı ruhsatında mevcut toplam metrekare üzerinden ön inceleme değerlendirme işlemi yapılmaz. Dolayısıyla daha önce bitirilen ve ilişiksizlik belgesi verilen inşaatların yüzölçümleri ile bu kısımlar için bildirilen PEK tutarları son değerlendirmede dikkate alınmaz.

Örnek : AA İnşaat Ltd. Şti. tarafından Toplam 6000 m2 ve III-B yapı sınıf ve grubunda yer alan A, B, ve C bloklarından oluşan özel bina inşaatına 1.3.2002 tarihinde başlanılmıştır. İşveren tarafından 1.12.2003 tarihli dilekçe ile 2000 m2 inşaat alanlı A bloğun inşaatının tamamlandığı beyan edilerek kısmi ilişiksizlik başvurusunda bulunulmuştur.

A Blok İçin : (2000 m2)

2002 yılı PEK bildirimi 10.000 TL 2003 yılı PEK bildirimi 40.000 TL +—————– 50.000 TL’dir.

Bir önceki yıl olan 2002 Yapı Yaklaşık Birim Maliyeti 231 TL ve 2000 m2 esas alınarak hesaplanan Kuruma bildirilmesi gereken asgari işçilik tutarı (2000*231*6,75/100) = 31.185 TL’dir.

Bildirilmesi gerek tutar (31.185 TL) ile 1.12.2003 tarihine kadar bildirilen tutar (50.000 TL) karşılaştırıldığında (50.000 – 31.185 = 18.815 TL) yeterli bildirim olduğu ve 1.12.2003 tarihi itibariyle özel nitelikteki inşaat işyerinden borcu bulunmadığından 2000 m2 inşaat alanlı A blok için kısmi ilişiksizlik belgesi verilmiştir.

B Blok İçin: (2000 m2)

İnşaatına 1.3.2002 başlanılan 2000 m2’lik B blok 31.12.2005 tarihinde bitirilmiş ve işverenin kısmi ilişiksiz talebi üzerine fark işçilik hesaplaması aşağıdaki gibi yapılmıştır:

2002 yılı PEK tutarı 10.000 TL 2003 yılı PEK tutarı 50.000 TL 2004 yılı PEK tutarı 30.000 TL 2005 yılı PEK tutarı 40.000 TL +—————– 130.000 TL’dir.

Bir önceki yıl olan 2004 Yapı Yaklaşık Birim Maliyeti 322 TL ve 2000 m2 esas alınarak hesaplanan Kuruma bildirilmesi gereken asgari işçilik tutarı (2000*322*6,75/100) = 43.470 TL’dir.

31.12.2005 tarihine kadar Kuruma bildirilen PEK tutarı 130.000 TL’den 1.12.2003 tarihinde A blok için yapılan araştırma işleminde esas alınan PEK tutarı 31.185 TL bu tutardan düşülerek (130.000-31.185=98.815 TL) B blok için Kuruma bildirilen PEK tutarı bulunur.

Bildirilmesi gerek tutar (43.470 TL) ile 31.12.2005 tarihine kadar bildirilen tutar (98.815 TL) karşılaştırıldığında (98.815 TL – 43.470 TL = 55.345 TL fazla bildirim) yeterli bildirim olduğu ve

31.12.2005 tarihi itibariyle özel nitelikteki inşaat işyerinden borcu bulunmadığından 2000 m2 inşaat alanlı B blok için kısmi ilişiksizlik belgesi verilmiştir.

Daha sonra işveren 2.1.2006 tarihinde inşaata ara verdiğini Kurumumuza bildirmiştir.

C Blok İçin: (2000 m2)

2.3.2021 tarihinde inşaatın kalan kısmının yapımına başlanılmış ve 6.5.2022 tarihinde inşaatın tamamı bitirilerek ilişiksizlik belgesi talebinde bulunulduğu varsayıldığında;

2002 yılı PEK tutarı 10.000 TL 2003 yılı PEK tutarı 50.000 TL 2004 yılı PEK tutarı 30.000 TL 2005 yılı PEK tutarı 40.000 TL 2021 yılı PEK tutarı 17.000 TL 2022 yılı PEK tutarı 20.000 TL +—————– 167.000 TL

Özel nitelikteki inşaat işinin tamamının bitmesi halinde, daha önce bitirilen ve ilişiksizlik belgesi verilen inşaatların yüzölçümleri ile bu kısımlara isabet eden PEK tutarları son değerlendirmede dikkate alınmayacağından 4.000 m2 ve daha önce kısmi ilişiksizlik belgesi verilen A ve B bloklar için Kuruma bildirilmesi geren PEK tutarı 74.655 TL Kuruma bildirilen toplam PEK tutarından düşülecektir. (167.000 -74.655 =92.345 TL)

Bir önceki yıl olan 2021 Yılı Yapı Yaklaşık Birim Maliyeti 1.800 TL ve (6000-4000) 2000 m2 esas alınarak hesaplanan Kuruma bildirilmesi gereken asgari işçilik tutarı (2000*1.800*6,75/100) =

243.000 TL’dir. 6.5.2022 tarihine kadar C blok için Kuruma bildirilen toplam PEK tutarı 92.345 TL’den Kuruma bildirilmesi gereken tutar düşülerek (92.345 – 243.000 = -150.655 TL) bulunan tutar üzerinden hesap edilen fark prim borcunun ödenmesi halinde inşaatın tamamı için ilişiksizlik belgesi verilecektir.

9.19.5 – Tek yapı ruhsatı ile bir blok olarak yapılacak inşaatların bitirilen kısımları için ayrı ayrı ilişiksizlik belgesi istenilmesi halinde ilk ilişiksizlik belgesi verildikten sonra müteakip ilişiksizlik belgesi verilmesi aşamasında asgari işçilik ön değerlendirmesi işleminde daha önce ilişiksizlik belgesi verilen kısımlar da hesaplamaya dahil edilir.

12- “9.23” numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

İhale konusu işler ile özel nitelikteki inşaat işyerlerinden yapılan araştırma işlemi sonucunda tespit edilen ve Kuruma bildirilmediği anlaşılan asgari işçilik miktarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, aksine bir tespit olmaması hâlinde, faaliyet süresinin son ayına mal edilerek tahakkuk ettirilmek suretiyle gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmek üzere işverene tebliğ edilir. İşverence borcun tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi veya itirazda bulunulmaması halinde borç kesinleşir ve işlemler sonuçlandırılır.

Kurumumuzun Sosyal Güvenlik Müfettişlerince/serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirlerce yapılan tespitlere istinaden tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde itiraz edilmemesi halinde borç kesinleşir.

Kurumumuzun Sosyal Güvenlik Müfettişlerince işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespitine ilişkin düzenlenen Asgari İşçilik İnceleme Raporlarına işverenlerce süresi içinde yapılan itirazlar, Prim Tahakkuk İtiraz Komisyonunca değerlendirilerek reddedilmesi halinde kesinleşir. Ancak ünitece, Sosyal Güvenlik Kurumu Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı Yönetmeliğinin 82 nci maddesinin (b) bendinin dördüncü alt bendinde belirtilen maddi hata yada mevzuata açık aykırılık gibi hususların tespit edilmesi halinde itiraz, gerekçesi ile birlikte Rehberlik ve Teftiş Başkanlığına gönderilerek Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının görüşü doğrultusunda işlem yapılır.

Serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirler tarafından işyeri kayıtlarının incelenmesi sonucunda düzenlenen raporlara yapılan itirazlar hakkında Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri Kayıtlarının İncelenmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılır.

Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarınca inceleme yapılmasına başlandıktan sonra inceleme sonucuna göre işlem yapılır. Ancak, denetim ve kontrole başlanmakla birlikte, işverenin borcu ödeyeceğine ilişkin üniteye yazılı taahhüdünü içeren başvurusu üzerine, ünitenin bu isteği ön kabulü, ünite tarafından denetim isteminin geri çekilmesi talebinin ilgili Grup Başkanlığının veya Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarının uygun bulması koşuluyla inceleme durdurulur ve borç kesinleşir.

13- “9.25” numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

9.25- işçilik oranı tespit edilmeyen işler

5510 Kanunun 85 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale edilen MR görüntüleme ve radyoloji işkollarında yeterli işçilik bildiriminde bulunulup bulunulmadığının tespiti için ünitelerimizce ilgili dosyaların asgari işçilik tespit komisyonlarına gönderilmeden doğrudan Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili Grup Başkanlığına gönderilerek ilgili Grup Başkanlıklarınca, müfettişlik bilgi ve birikimi kapsamında, işin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik tutarının bildirilip bildirilmediği yönünde gerekli incelemenin yapılmasını müteakip düzenlenecek rapora göre işlem yapılması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesi ve gereğini rica ederim.

Cevdet CEYLAN

Kurum Başkan V.

Kaynak: AloMaliye

SGK Genelgesi 2022/11 – 2011/13 Sayılı Genelge Hakkında S.S.S.